پازل مربع گمشده یا پارادوکس جیگسا (Jigsaw Paradox) به دسته ای از معما ها اطلاق میشود که ادعای به چالش کشیدن اصول منطقی ریاضیات را دارند.

این معما ها عموماً با تقسیم یک شکل و جابحایی قطعات، شکلی با مساحت بیشتر یا کمتر تولید می‌کنند. گرچه این امر به طور بدیهی ناممکن است، با این حال پازل مربع گمشده همچنان ما را در شناخت حقیقت به چالش می‌کشد.

کشف رمز و راز پنهان در این پازل ها، موضوع پست های بعدی ما خواهد بود، لکن در این مطلب صرفاً هدف ما آشنایی با برخی نمونه های شناخته شده از پارادوکس جیگسا است.

پارادوکس کیوری (Curry’s Paradox)

در این نسخه از پازل که حاصل ویرایش پارادوکس کیوری، توسط مارتین گاردنر است، با تقسیم یک مثلث و جابجایی قطعات، شکلی با مساحت کمتر می‌سازیم!

پارادوکس سم لوید (Sam Loyd’s Paradox)

در پازل سم لوید، از تقسیم یک مربع به طول هشت (مساحت ۶۴)، یکبار مستطیلی به مساحت ۶۵، و یکبار شکلی به مساحت ۶۳ درست میکنیم!

پارادوکس ماتسویاما (Matsuyama’s Paradox)

یکی از جذاب ترین پارادوکس های جیگسا، پازل ماتسویاما است که در آن تنها با چرخاندن چهار ضلعی ها، در حالتی یک شکل کامل ساخته می شود و در حالت دیگر، یک مربع کوچک کم می‌آید!

در این مطلب، سه نمونه متداول از پارادوکس های جیگسا را معرفی کردیم. چنان چه درباره رمز و ترفند نهفته در این معما ها کنجکاو شده اید، مطالب بعدی سایت را دنبال کنید.

منابع:

دانشنامهٔ انگلیسی ویکی‌پدیا

وبگاه دانشگاه بیله‌فلد